به نقل از «فرارو»

دلاریزه شدن یا دلارزدایی؟

تاریخ انتشار: ۹ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۶۰۷۰۱

عبدالناصر همتی در دنیای اقتصاد نوشت: در حال حاضر دلار آمریکا بخشی از ۸۸درصد کل انتقالات بین‌المللی بوده و همچنان ذخیره غالب بین‌المللی است. بانک‌های مرکزی و شرکت‌های بزرگ در سراسر جهان دلار آمریکا را همچنان به‌عنوان بخشی از ذخایر ارزی خود نگه می‌دارند. ذخایر دلاری کشورها بخشی از تقاضا برای اوراق قرضه دولتی آمریکا در بازارهای مالی را افزایش داده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

زمانی که یک کشور دلار آمریکا را به‌عنوان ارز قانونی یا وسیله مبادله به جای پول داخلی خود یا درکنار آن به رسمیت می‌شناسد، این امر در اصطلاح دلاریزه شدن اقتصاد نامیده می‌شود. دلاریزه شدن اغلب در کشورهای در حال توسعه اتفاق می‌افتد وعمدتا هم به‌دلیل ضعف قدرت پول ملی و اقتصاد پرنوسان آنهاست و زمانی اتفاق می‌افتد که پول ملی ناپایدار می‌شود و به تدریج سودمندی خود را به‌عنوان وسیله‌ای برای مبادله در معاملات بازار از دست می‌دهد.

اگر شهروندان یک کشور درحال توسعه، تورم افسارگسیخته را تجربه کنند، ممکن است دلار را برای انجام معاملات روزانه انتخاب کنند. این به این دلیل است که پول ملی آنها به‌طور مداوم قدرت خرید کمتری پیدا می‌کند. دلاریزه شدن می‌تواند هم سود و هم هزینه داشته باشد؛ در برخی کشورها منجر به افزایش ثبات پولی و اقتصادی می‌شود، اما لزوما شامل از دست دادن استقلال اقتصادی در سیاست پولی می‌شود.

دلار آمریکا امروزه شاید ارز پیش‌فرض در تجارت بین‌المللی باشد، اما روند دلارزدایی در دنیا مدتی است که آغاز شده است. روسیه و چین برای کاهش وابستگی به دلار با یکدیگر همکاری می‌کنند. تجارت روبل و یوآن از زمان جنگ روسیه با اوکراین هشتاد برابر شده است. ایران هم در مذاکرات با شرکای تجاری خود از دلارزدایی صحبت می‌کند. روسیه و چین ادعا می‌کنند که پشتوانه وحامی یک ارز، باید طلا باشد. برخی از کشورهای آفریقایی، خواهان تجارت با ارزهای دارای پشتوانه فلزات ارزشمند هستند و برخی از کشورهای آمریکای جنوبی نیز خواهان ارزی با پشتوانه ذخایر مس هستند. امارات متحده عربی و هند در حال بحث درباره استفاده از روپیه برای تجارت کالاهای غیر نفتی هستند.

یکی از انگیزه‌های اصلی برای دلارزدایی، کاهش تاثیر تحریم‌های ایالات متحده آمریکا است. به‌ویژه روسیه و ایران به‌دلیل تحریم‌ها، انگیزه زیادتری نسبت به بقیه برای دلارزدایی دارند.

علاوه بر تورم در آمریکا که مقابله با آن موجب افزایش نرخ بهره و کاهش ارزش اوراق خزانه آمریکا شد، عدم تعادل پس از شیوع کووید-۱۹، جنگ اوکراین و عدم تعادل انرژی دعوت به دلارزدایی را در کشورهای پیشرو درحال توسعه تقویت کرد. دلارزدایی یقینا اثربخشی تحریم‌های آمریکا را در صورت بروز یک بحران جهانی کاهش می‌دهد.

دلار آمریکا همچنان در میان ذخایر ارز خارجی جهان غالب است. اما سهم آن در بانک‌های مرکزی از ۷۰درصد در سال۱۹۹۹ کاهش یافته است. در سه‌ماه چهارم سال۲۰۲۲، دلار آمریکا 36/ 58درصد از ذخایر ارزی را تشکیل می‌داد. یورو با 5/ 20درصد رتبه دوم را دارد و یوآن چین هم 7/ 2درصد ذخایر بین‌المللی را تشکیل می‌دهد.

چین درحال حاضر، با تسلط بر تجارت جهانی، بزرگ‌ترین فشار را در جهت دلارزدایی وارد می‌کند. چین امروزه دومین اقتصاد بزرگ جهان را دارد و بزرگ‌ترین کشور واردکننده و صادرکننده است. چین بزرگ‌ترین شریک تجاری ۶۱کشور جهان است. اما در مقایسه، آمریکا بزرگ‌ترین شریک تجاری ٣٠کشور جهان است.

سیستم ذخیره بین‌المللی هنوز تحت سلطه دلار آمریکا است. به عبارت دیگر، دلار با سهم ۵۸درصدی از ذخایر ارزی کشورها، همچنان پادشاه است. یوآن چین با تنها 7/ 2درصد از کل ذخایر، راه درازی برای رقابت با دلار در پیش دارد. به هرحال دلارزدایی اکنون بخشی از چشم‌انداز بین‌المللی است.

نکته آخر

برای کشوری مثل جمهوری اسلامی ایران، به خاطر سیاست‌های آمریکا و تحریم‌های طولانی آن علیه اقتصاد ایران، دلارزدایی از تجارت خارجی یک ضرورت است؛ اما باید توجه کرد، لازمه تداوم و تقویت این سیاست حفظ و تقویت ارزش پول ملی است. بی‌ثباتی اقتصادی و نیز تداوم ضعف پول ملی، موجب تکیه مردم و فعالان اقتصادی به ارزهای جهان‌روا برای حفظ دارایی‌هایشان خواهد شد. دلارزدایی بدون برنامه کنترل نوسانات و بی‌ثباتی اقتصادی ممکن است به‌دلیل محدودیت‌های موجود برای به‌دست آوردن و حفظ دلار، مردم را به سمت ارزهای باثبات دیگر سوق دهد که در نوع خود به دلار مرتبط هستند. مثلا درهم امارات به دلار پِک یا متصل شده است؛ بنابراین در مقاطعی که قصد آمریکا تشدید محدودیت‌ها بر ایران باشد، نظیر آنچه در برخی سال‌های اخیر اتفاق افتاد ممکن است، شامل فشار غیرمستقیم از طریق درهم نیز بشود. این موضوع تا حدودی درباره یورو دومین ارز معتبر دنیا نیز به‌خاطر ارتباط تنگاتنگ سیاست‌های آمریکا و اروپا صدق می‌کند. بنابراین لازمه تجارت برمبنای پول ملی، کنترل تورم و ثبات بخشیدن به ارزش پول ملی است؛ والا در عمل نیاز به یک ارز واسط برای تسویه تجاری با کشورها خواهد بود و عملا به نفع کشورهای طرف تجاری ایران خواهد شد.

منبع: فرارو

کلیدواژه: عبدالناصر همتی دلار قیمت طلا و ارز قیمت موبایل دلار آمریکا دلاریزه شدن بین المللی ذخایر ارز بزرگ ترین پول ملی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۶۰۷۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

غول داروسازی آمریکا بیش از ۲ هزار نفر را اخراج می‌کند

شرکت آمریکایی داروسازی "بریستول مایرز اسکوئیب" از تعدیل نیروی بیش از ۲ هزار نفر از کارکنان خود خبر داد. - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از شبکه خبری سی‌ان‌بی‌سی، شرکت داروسازی "بریستول مایرز اسکوئیب" روز پنجشنبه گزارش درآمد سه ماهه اول خود را منتشر کرد که نشان می‌داد به دلیل هزینه‌های یکباره مربوط به معاملات اخیر، دچار ضرر و زیان شده است.

این شرکت آمریکایی همچنین اعلام کرد که قصد دارد تا سال 2025، 1.5 میلیارد دلار از هزینه‌های خود را کاهش دهد و این پول را دوباره در توسعه دارو سرمایه گذاری کند.

بر اساس این گزارش، بریستول مایرز امسال به منظور صرفه جویی در هزینه ها 2200 کارمند را اخراج و تولید برخی از داروها را متوقف می‌کند.

اخراج 10 درصد کارکنان تسلااپل پس از لغو طرح خودروهای خودران، صدها نفر را اخراج کرد

این شرکت داروسازی همچنین اعلام کرد که برنامه استخدام خود را حذف و کارخانه‌های خود را یکپارچه می‌کند و لایه‌های مدیریتی را نیز کاهش می‌دهد.

بریستول مایرز سرمایه گذاری در برندهای دارویی کلیدی خود را اولویت بندی خواهد کرد و عملیات تولید و توسعه را نیز در سراسر این شرکت بهینه می‌کند.

سهام بریستول مایرز در روز سه شنبه بیش از 7 درصد سقوط کرد.

بریستول مایرز، که یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های داروسازی جهان محسوب می‌شود، در سه ماهه اول سال جاری میلادی ضرر خالص 11.9 میلیارد دلاری یا 5.89 دلار به ازای هر سهم را گزارش کرد.

این رقم در مقایسه با درآمد خالص 2.3 میلیارد دلار یا 1.07 دلار به ازای هر سهم برای مدت مشابه سال قبل است.

انتهای پیام/